Bedragen x € 1.000 | ||
Voorraden | Boekwaarde 1-1-2023 | Boekwaarde 31-12-2023 |
|---|---|---|
Gereed product en handelsgoederen | ||
Voorraad intern | 22 | 19 |
Totaal gereed product en handelsgoederen | 22 | 19 |
Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie | ||
Bouwgrond in exploitatie | 895 | 4.388 |
Voorziening verliezen grondexploitatie | -895 | -2.839 |
Totaal onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie | - | 1.549 |
Totaal | 22 | 1.568 |
Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie
Bedragen x € 1.000 | |||
Voorraad bouwgrond in exploitatie | Netto oppervlakte (in m2) | 2022 | 2023 |
|---|---|---|---|
Balans per 1 januari | 4.772 | 895 | |
Toename | |||
Grondverwerving | 40876 | 763 | 589 |
Diverse voorbereidingskosten | 1.178 | 800 | |
Rentebijschrijving | 90 | 15 | |
Totaal toename | 2.031 | 1.404 | |
Afname | |||
Opbrengst verkopen | 4875 | -5.970 | -1.072 |
Uit exploitatie gehaalde (deel)plannen | |||
Winstneming complexen en overige bijdragen | 62 | 3.161 | |
Totaal afname | -5.908 | 2.089 | |
Balans per 31 december vóór reservering | . | 895 | 4.388 |
Voorziening | |||
Voorziening toekomstige verliezen | -895 | -2.839 | |
Balans per 31 december incl. voorziening | . | 0 | 1.549 |
Bedragen x € 1.000 | |||||||
Boekwaarde verloop grondexploitaties | Boekwaarde 1-1-2023 | Investeringen | Opbrengsten | Effect winst uitname 2023 | Boekwaarde 31-12-2023 | Verlies voorziening verliesgevende projecten | Balanswaarde 31-12-2023 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bakhuizen De Burde fase 1 | -369 | 114 | 0 | -98 | -157 | -157 | |
Balk Op 'e Golfbaan | -157 | 38 | 0 | -119 | 0 | 0 | |
Oudega, It Stalt | -195 | 9 | 0 | 18 | -204 | -204 | |
Balk, Boslust Noordoost | -194 | 12 | 22 | -204 | -204 | ||
Lemmer Tramdijk-oost | -4.609 | 495 | 267 | -1.802 | -2.579 | -2.579 | |
Oosterzee West | 493 | 8 | 26 | 0 | 475 | 475 | 0 |
Joure Broek Zuid | 2.993 | 160 | 236 | -760 | 3.677 | 3.677 | |
Wyldehoarne 3 | -483 | 98 | 504 | -160 | -729 | -729 | |
Wyldehoarne 4 fase 1 | 0 | 290 | 0 | 0 | 290 | 290 | |
Rottum Nij sân rotten | 802 | 20 | 0 | 0 | 822 | 1.301 | -479 |
Bedrijventerrein De Ekers | 477 | 48 | 0 | 0 | 525 | 893 | -368 |
Bedrijventerrein De Ekers 3A | 3 | 46 | 0 | -109 | 158 | 158 | |
Woudfennen 3 | 2.077 | 52 | 39 | -152 | 2.242 | 2.242 | |
Bedrijventerrein Slotmolen | 58 | 13 | 0 | 0 | 71 | 170 | -99 |
Afrondingsverschil | 2 | 2 | |||||
Totaal | 895 | 1.403 | 1.072 | -3.160 | 4.388 | 2.839 | 1.549 |
Verwacht resultaat per grondexploitatie
Bedragen x € 1.000 | ||||||
Complexen in exploitatie | Boekwaarde 31-12-2023 | Geraamde nog te maken kosten | Geraamde nog te maken opbrengsten | Raming resultaat per 31-12-2023 (nominale waarde) | Eindwaarde ultimo: | Netto contante boekwaarde per 31-12-2023 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Bakhuizen De Burde fase 1 | -157 | 125 | 0 | 32 | 2025 | -30 |
Balk Op 'e Golfbaan | 0 | 0 | 0 | 0 | 2023 | 0 |
Oudega, It Stalt | -204 | 146 | 0 | 58 | 2024 | -57 |
Balk Boslust Noordoost | -204 | 59 | 0 | 145 | 2026 | -136 |
Lemmer Tramdijk-oost | -2.579 | 4.382 | 4.102 | 2.299 | 2028 | -2.082 |
Oosterzee West | 475 | 0 | 0 | -475 | 2024 | 468 |
Joure, Broek Zuid | 3.677 | 8.161 | 13.567 | 1.729 | 2028 | -1.566 |
Wyldehoarne 3 | -729 | 460 | 0 | 269 | 2024 | -264 |
Wyldehoarne 4 fase 1 | 290 | 4.641 | 8.756 | 3.825 | 2030 | -3.329 |
Rottum Nij sân rotten | 822 | 480 | 0 | -1.302 | 2025 | 1.276 |
Bedrijventerrein De Ekers | 525 | 627 | 260 | -892 | 2025 | 858 |
Bedrijventerrein De Ekers 3A | 158 | 414 | 688 | 116 | 2027 | -107 |
Woudfennen III | 2.242 | 889 | 3.456 | 325 | 2035 | -256 |
Bedrijventerrein Slotmolen | 71 | 444 | 345 | -170 | 2027 | 157 |
Afrondingsverschil | 2 | |||||
Totaal | 4.388 | 20.828 | 31.174 | 5.960 | . | -5.068 |
Algemeen
Opgemerkt moet worden dat het uiteindelijke resultaat van de grondcomplexen afhankelijk is van een aantal onzekere factoren. Fasering, kostenontwikkeling en de realisatie van de geplande verkopen zullen van invloed zijn op het uiteindelijke resultaat van deze grondexploitaties.
Voorziening toekomstige verliezen
Voor de verliesgevende exploitaties wordt conform de BBV-voorschriften een voorziening getroffen. De grootte van de voorziening is gelijk aan het totaal van de te verwachten verliezen. Als effect van de herzieningen kan er een bedrag van afgerond € 975.000 van deze voorziening vrijvallen, ten gunste van het jaar 2023. De nieuwe stand van de voorziening per 31-12-2023 is daarmee € 2.839.000.
10-jaarstermijn (zie ook paragraaf overige gegevens; vaststelling jaarstukken en resultaatbestemming.
Binnen de grondexploitaties van de gemeente De Fryske Marren is één project met een looptijd langer dan 10 jaar. Dit betreft het bedrijventerrein Woudfennen III te Joure. Per 31-12-2023 is de resterende looptijd 12 jaar. Deze looptijd is gebaseerd op rapportages van externe partijen over het uitgiftetempo van de bedrijventerreinen in onze gemeente en recente verkoopresultaten.
De notitie grondexploitatie (BBV) vereist van de gemeente, als er sprake is van een overschrijding van de 10-jaarstermijn, dat de overschrijding formeel bekrachtigd wordt door de raad en gemotiveerd wordt middels onderbouwde beheersmaatregelen. De volgende risico-beperkende maatregelen zijn genomen:
- Voor bedrijventerreinen is een risicoprofiel opgesteld. De resultaten van dit profiel zijn opgenomen in het weerstandsvermogen;
- Voor de uitgifteprogramma’s van de bedrijventerreinen wordt gebruik gemaakt van het rapport ‘Bedrijventerreinen in Fryslân, vraagprognoses tot en met 2035’ van Bureau Louter (2021)
- Het gehele plan is al bouwrijp gemaakt (geen financiële risico’s meer bij de aanleg)
- Vanaf 10 jaar na 31-12-2023 worden geen grondverkopen geprognotiseerd.
Er worden geen opbrengstenstijgingen als maatregel toegepast na 10 jaar.
De afgelopen jaren heeft onze raad dan ook deze overschrijdingen bekrachtigd met een raadsbesluit. Voor het laatst op 12 juli 2023. In de raad van 10 juli 2024 aanstaande zal de raad gevraagd worden de overschrijding van de 10-jaarstermijn van de genoemde exploitatie opnieuw te bekrachtigen.
Toelichting overzicht verwacht resultaat per grondexploitatie
Jaarlijks worden alle grondexploitaties voor wat betreft kosten èn opbrengsten gehercalculeerd. Hierbij worden de ramingen van kosten bouw- en woonrijp-maken door medewerkers van het Team Realisatie aan de hand van de uitgevoerde werkzaamheden van het afgelopen jaar bijgewerkt. Deze civieltechnische hercalculaties worden gecontroleerd door de projectleiders Realisatie. Na indexatie worden de ingevulde hercalculaties verwerkt in de zogenoemde P-staten. Bij het opstellen van de P-staten worden ook de nog te realiseren opbrengsten geactualiseerd. Hierbij worden de gerealiseerde verkopen van het afgelopen jaar verwerkt en van de per saldo nog te verkopen gronden worden de verkoopprijzen geactualiseerd aan de hand van de door het college vastgestelde bouwgrondprijzen. De nog te maken kosten en nog te realiseren opbrengsten worden verwerkt in een kasstroomoverzicht. Een en ander is terug te vinden in het boekwerk “bijlage jaarrekening 2023 bouwgrondexploitaties”.